MİSTER NO DÖNÜYOR!
(1. Bölüm)

Lal Yeni Maceralar 1-2-3-4. sayı
Orijinal 1-2-3-4. sayı

Yazarlar. Michele Masiero ve Luigi Mignacco
Çizerler. Roberto Diso, Massimo Cipriani ve Marco Fodera,
Kapak. Fabio Valdambrini
İlk Yayın Tarihi. Temmuz/Ekim 2019
Öykü toplam 846 sayfa

Öykü: Mister No’ya, Amazon ormanlarının kalbine yapılan bir keşif gezisine eşlik etmesi teklif edilir. Ölümcül bir tehlikeyle karşı karşıya olan bir Kızılderili kabilesine ulaşmak gerekiyor. Bir antropolog, mühendis, araştırmacı ve papazdan oluşan ekibe rehberlik edecektir Mister No. Ekibe yerli melezi Jesus da katılır. Yerliler anlatılanları kuşkuyla karşılar ve direnirler. Özellikle genç savaşçı Sykyie çok ateşlidir. Bir taraftan da ormanda silahlı askerler gezinmektedir. Bu arada Manaus’da da karanlık tipler dolaşmaktadır. Yetmezmiş gibi Mister No’nun babası Jerome Drake şehre gelmiştir. Mister No; kızgın yerliler, silahlı adamlar ve ölümcül tehlikenin ortasında yalnız kalmıştır. Yalnız mı? Hayır! Her zamanki gibi SS yetişir…

Özellik:
1975 yılında yayınlanmaya başlayan Mister No, 2006 yılında yayın hayatına son verdi. Toplam 379 sayı yayınlandı. İlk 21 sayıyı Guido Nolitta yani Sergio Bonelli, Bonelli yayınevinin varisi, prensi yazmıştı. Son 16 sayıyı da yazarak seriyi sonlandırmıştı. Bu bir yenilgi miydi? Biraz evet, biraz da hayır. 100’lü sayılarının ortalarından itibaren tiraj düşüşleri problemleri yaşanmaya başladığı biliniyor. 200’üncü sayı ile Luigi Mignacco yönetimi ve senaryoları ele alıyor. Fakat yine bir gelişme olmuyor. Ve 241’nci sayı ile destan içinde bir devrim oluyor. Mister No montundan, çizme tozluklarından hatta huylarından vazgeçiyor. Bu denemelerde traj düşüşünü durdursa da, artışı sağlayamıyor. Savaş öyküleri, Hindi-Çin öyküleri, Japon samuray, daha aktif SS, Mister No’nun babası, New York ve bir sürü atraksiyon bir işe yaramıyor. Güney Amerika ortamı hakkında ilgi çekici hikayelere rağmen satışlarda yaşanan kronik düşüş nedeniyle Nolitta finali kendi yapmak istiyor ve 16 sayılık bir ağıt yazıyor. Ve Nokta.

Bu elimizdeki seri, eski seri kapandıktan 13 yıl, Nolitta öldükten 8 yıl sonra başladı. Hala Mister No’yu özleyen az da kalmış olsa vefalı okur için, ve de Nolitta’yı anmak için çıkmış. Dizi başlamadan önce alınan karara uyarak 14 sayı (ilk fikir 12) hazırlanmış. Öykü Nolitta’nın bıraktığı yerden başlamıyor. Nolitta’nın yazdığı son 16 bölümden daha önceye ait bilinmeyen bir zamanda geçiyor.

Mister No‘nun çıktığı yıl olan 1975’de, İtalya’da ÇizgiRoman alemi Vestern‘ler ile kaplıydi. Bu yüzden Nolitta, kahramanın tutmayacağına hazırlıklıydı. Yayınevinin Vestern olmayan tek kahramanını ‘Yeni patlayıcı karakter’ sloganı ile sundular. Hatta; cesur, küstah, acımasız, sert, kabadayı gibi maskülen ifadeleri kullandılar. Ama aynı zamanda; cömert, sevimli, neşeli, güvenilir, dürüst, şakacı yada baştan çıkarıcı gibi tanımlarla desteklediler tanıtımlarını. Tabii ki, Ferri ve Donatelli‘nin sevilen çizerler olması, yeni kahramanın okuyucuya daha kolay sevdirilmesinde çok faydalı oldu. Ama Diso ve Bignotti‘nin çizgi karakteri, İtalyan okuyucuların ruhuna işleyen ve onu yaratan gerçek Mister No’ya dönüştü. Israrla söylemeye devam edeceğim. Mister No, Diso ve Bignotti’dir

Nolitta; maceraları, ABD’nin vahşi topraklarından ve şehirlerinden Latin Amerika’nın yağmur ormanlarına ve şehirlerine, 1950’lerdeki zamana ve eyerli bir at yerine kahramana kaprisli ama güvenilir bir Piper‘ı vererek modernleştirdi. Mister No diğer kahramanlarla karşılaştırıldığında ilk Bonelli ‘anti-kahraman’ıdır. Acaba Nolitta; geçmişten gelen ve suçluluk duyan bir vicdana mı sahip? Babası G.L. Bonelli, hem yazdığı öykülerde hem yayınladığı ÇR’lerde çok Kızılderi kanı dökmüştü. Nolitta’nın çok seyahat ettiği, seyahat etmeyi çok sevdiği hatta Mister No tiplemesi için Brezilya’da bir pilottan etkilendiği de biliniyor. Mister No’yu, iç huzuru bulmak için, Amerikan rüyasından ve dünyanın tam gelişmiş kaosundan, tembel ve uykulu Manaus‘a kaçan sıradan bir adam olarak hayal etti.

Mister No Kimdir. Savaştan sonra, savaş sonrası geçmişin hayaletleriyle tanışır. Suçlularla, spekülatörlerle ve güçlü insanlarla çatışır. Bunların hepsi; kendini yanlış zamanda yanlış yerde bulması ve ait olmadığı yere burnunu sokması sebebiyledir. Kusurlu ve çelişkili, kinik ve idealist, sert ama duygusal, melankolik ve neşe dolu bir adam. Yenilgilerini dudaklarında bir gülümseme ve elinde bir şişe kasaçayla yaşayan bir adam. Irksal, dinsel ve diğer önyargılardan arınmış bir adam ve yaşamın en büyük değerinin dostluk olduğunu bilen ve de daha zayıflardan, ezilenlerden, dışlanmışlardan yana bir adam. Kadınlarla olan ilişkisi de onu diğer kahramanlardan ayıran bir özelliği. Dalia Norris, Deborah Winter ve Patricia Rowland gibi güçlü ve modern kadınlarla romantik maceralar yaşadı ve genelev ziyaretlerinde gördük onu. Dizideki fahişeler, Ken Parker‘daki gibi damgalanmış değil, hayat dolu kadınlar. Onlar Mister No’nun sevgilileri ve aynı zamanda arkadaşları, dostlarıdır, onunla birlikte zaferleri kutlarlar ve yenilgilerin yasını tutarlar ve birbirlerini korumak için birçok kez başları belaya girer.

Sergio Bonelli‘nin Mister No’yu Guida Nolitta takma ismi ile yazmasının sebebini dizi sona ererken anladık. Çünkü yazar Nolitta dizinin sürmesini, oğlunun yaşamaya devam etmesini istedi. Ama yayınevinin sahibi Bonelli maddi zarara razı olamazdı. Aralarındaki mücadele bir süre sürdü. Nolitta’nın Mister No’nun sözleri ve eylemleri aracılığıyla söyleyecek daha çok şeyi vardı ve bu umudu hep taşıdı. Ne yazık ki Sergio bunu görecek kadar yaşayamadı ve ölümünden sekiz yıl sonra yazarlar ekibi Mister No’yu yeniden yaşattı.

Evet; Mister No geri döndü, üç senarist ve beş çizer bunu sağladı. Yazarlar Michele Masiero, Luigi Mignacco, Maurizio Colombo. Ve çizerler Roberto Diso, Massimo Cipriani, Marco Fodera, Stefano Di Vito ve Fabio Valdambrini’den oluşan ekip çalışması. Nolitta’nın karakterini onun ağzından konuşturarak, bize geçmişin duygularını yeniden yaşattılar. On üç yıl sonra bu kez ana karakter; tüm o esprili bölümleri, güzel kadınları, Amazon yağmur ormanlarının güzel ve tehlikeli ortamı, renkli diyalogları, tüm pozitif yada negatiflikleriyle aramıza geri dönüyor. Tüm bunları klasik bir maceranın çerçevesine oturtuyor ve bize eski ekibin bir arada olduğu Paul Adolfo’nun barına yeniden göz atma fırsatı veriyor. Eski yardımcı karakterler oyuna geri dönüyor. Seyahat acentası çalışanı Coen, Paulo Adolfo, SS, Çavuş Oliveira, Jerome Drake, Kaptan Barranco…(Yazarlar/Çizerler ve eski dostlar/yeni karakterler hakkında daha detaylı bilgi bu maceranın 2. bölümünde incelenecek).

Kapaklar. Eski serinin 1. sayısından, 115. sayı dahil tüm kapakları Gallieno Ferri çizmişti. 116. sayıdan 379. sayı olan son sayıya kadar birkaç sayı hariç Roberto Diso çizdi. Bu yeni seride bu görevi Fabio Valdambrini üstlenmiş. Bu seri artık yaşamayan iki ustanın anısına adanınca ve kült olmuş bir Mister No ‘nun devam serisi olunca, kapaklar da önem kazandı. Valdambrini ilk kapağı Ferri’ye adamış. Ferri‘nin çizdiği ilk kapağa bir saygı duruşu yapmış. Ustaya saygı. Ayrıca 3. sayının kapağında da Nolitta‘ya bir gönderme yapmış. Şöyle ki; Nolitta diziyi tasarlarken aklına hep James Coburn geliyormuş. Zaten dikkat edilirse Mister No’da bir James Coburn havası vardır. Nolitta ustaya da bir göz kırpma daha.

Bu öyküde, ilk defa Mister No’nun annesi ile ilgili bir sekans var. Gerçi anneyi bir siluet olarak görürüz ve çocuk Mister No ile Konuşur. Ama bu öyküde baba Jerome Drake, hem de Diso‘nun çizimleri ile geri dönüyor. Mister No’nun babası ile bizim yıllarca anlamadığımız bir derdi, bir sırrı vardır. Biz bu sırrı ve barışmalarını Yirmi Yıl Sonra (Lal Kitap 86/88. sayı. Orijinal 292/294) öyküsü ile öğreniriz. Bazı kırıntı bilgilerimiz vardır ama Yirmi Yıl Sonra öyküsü milattır. Bütün detayları öğreniriz. Bu öyküde ise baba artık iyi bir dosttur.

Yağmur/Rio Negro. Mister No’nun 7. öyküsü (Lal KM 3/4. cilt. 12/15. sayı. Ekim-Aralık 2007). Daha dizinin başlarında efsane olmuş bir öykü. Nolitta/Diso‘nun hazırladığı, SS ile abi/kardeş olduğumuz, Arkeolog Patricia ile tanışmamızı sağlayan öykü. Patricia ile daha sonra çok öyküde karşılaşırız. Mister No’nun uzatmalı sevgilisi, platoniği, arkadaşı, yetmez bizlerin en sevdiği yardımcı karakterdir Patricia. Ama Patricia ile olan ilişkilerinde Nolitta, bizim hayalimize bırakır sevgili olup olmadıklarını ya da sevişip sevişmediklerini.

Nolitta’ya saygı duruşu olan Mister No Dönüyor öyküsünde, iki yerde Yağmur öyküsüne gönderme yapılır. ilki, Mister No, New York’ta yaşayan Arkeolog kız arkadaşından bahseder. İsim söylemez, ama biz kimden bahsettiğini biliyoruz. İkincisi ise daha nettir. Bir örümcek. Eski öyküde Mister No şehirli entel kız olan Patricia‘ya bir ders verir. Tabiri caiz ise havasını alır. Aynı sahne Dönüyor öyküsünde ufak değişiklikle yaşanır. Bu sefer Jesus örümceği öldürür. Güzel Antropolog Jean Reid‘e minik bir Amazon dersi verilir. Ustaya saygı.

Bu öyküde, 1976’da çizilen Yağmur öyküsünde olmayan bir şey daha görürüz. Aradan 43 yıl geçmiştir. O yıllarda bir çizgi romanda bırakın sevişme sahnesini, iması bile ahlaken sorunlu idi. Ancak marjinal ya da pornografik dergilerde olabilirdi (yasa veya otokontrol). Ama bu öyküde Jerry ve Reid‘in sevgili olduğu ve seviştikleri diğer kahramanlar tarafından bile konuşulduğu gibi, biz okuyucular da izleriz.

Öyküde bir sekans da, SS‘i bilgi almak için bir randevu evinin önünde bir fahişe ile konuşurken görürüz. Bu yine eski yıllarda çok gözümüze sokulan bir şey değildi. Ama enteresan olan randevu evinin ismi. Paraiso. Yani bildiğimiz ‘Cennet’.

Öykünün 3. kitabında Mister No Pecari (Pekari) avlar. Pekari Amazon’da yaşayan bir yaban domuzu turüdür ve yerliler tarafından kullanılan önemli bir kırmızı et kaynağıdır. Caja (Kaja) meyvesi, çiçek de üreten bir ağaçta yetişir ve ağaç maksimum 20 metre yüksekliğe ulaşır. Tropikal kökenli meyve sarı/turuncu renktedir ve ortasında tek bir büyük çekirdek bulunur. Kaja ağaçları dikilmez, tamamı yabanidir. Tadı ve enerji kaynağı olması sebebiyle Amazon’un önemli bir besin kaynağıdır.

İkinci kitapta, Mister No yerli dili konuşur ve ‘Geral Dili’ olduğunu söyler. Geral Portekizce’de genel anlamına gelir. Brezilya‘da, sömürgecilik döneminde yerli dillerine Geral dili denir. 18. yüzyılda iki Geral dili vardı: ülkenin güneyinde konuşulan, Sao Paulo’nun Geral dili ve Amazon’da kullanılan Amazon Geral dili. Bu dil, ülkenin kuzey bölgesinin sakinleri olan farklı etnik kökenlere sahip yerli halklar arasında kullanılmaya devam etmektedir.

Öyküde ekibin seyahat ettiği ve maceranın geçtiği yer Maku arazisidir. Maku’lar, Kuzey Brezilya‘nın Venezuella sınırına yakın yerde bulunan Rio Negro nehrinin etrafında yaşarlar. Uygarlığın çok olmadığı, adalete ve devlete uzak, her türlü beyaz istismarına yakın bir yerdir. Maku’ların sayılarının 2.000 civarında olduğu tahmin ediliyor ancak şu anda yok olma tehlikesiyle karşı karşıyalar. Maku kültürü hakkında çok az şey biliniyor. Göçebeler; avcılık, toplayıcılık ve balıkçılık için, yay ve ok, havalı tüfek, taş balta ve sopa kullanırlar. Bazıları yakın zamanda çiftçiliği benimsemiş ve yerleşik köylerde yaşıyorlar.

Öyküde, iki şarkı görürüz. ilki Mister No’nun milli marşı olan When The Saints Go Marching In. Bütün destan boyunca bu şarkı bir şekilde gündeme gelmiştir. Bu öyküde Mister No bir ok ile yaralanır ve öldürücü olmayan ok ona hayaller ve kabuslar gördürür. Hayalinde ölmüştür ve bütün dostları cenazededir. Tabii ki arkada çalan müzik, When The Saints Go Marching In‘dir. Bu şarkı, çok hüzünlü bir şarkı olduğu için, ABD’de siyahi’lerin cenazelerinde çok kullanılan bir şarkıdır.

When The Saints Go Marching In. Louis Armstrong

İkinci olarak, babası ile muhabbet ederken bir şarkı çalar. Body and Soul. Mister No şaşırır. Çünkü o Billy Holiday‘ın söylediğini çok sever. Bu sefer şarkıyı başkası söylemektedir. Jerome Drake, şarkıyı söyleyenin, Gertrude Lawrence olduğunu ve Body and Soul şarkısının onun için yazıldığını söyler. Şarkının, 1930’da Gertrude için yazıldığı doğru ama böyle bir kaydı bulamadığım için doğrulatamadım (Belki de çeviri hatasıdır).

Body and Soul. Billy Holiday

Gerdrude Lawrence, bir filmde şarkı söylüyor.

İnsanlar: Jerome Drake, SS, Paulo Adolfo, Turizmci Coen, Çavuş Oliveira, Jean Reid, Montgomery Cohen, Jorge Paulo, Peder Edmondo Valera, Peder Cabrera, Jesus, Kaptan Barranco, İsmael, Sykyie, Şef Joran, Xanaa, Scoot, Şef Mombak, Kiki, Müh. Utterson, Binbaşı Dragoviç, Leonor.
Mekanlar: Güney Venezuella-Kuzey Brezilya sınırı (Rio Negro nehri yakınları, Amazon alanı).