GİZEMLİ DENİZATI


Maceraperest Altın 16-17. kitap
26. Öykü

İlk yayın yılı. 1953
Yazan. G.L. Bonelli
Çizen. A. Galleppini (P. Gamba çinilemelerde yardım etmiştir. İddiaya göre L. Jeva ile).
Kapak. A. Galleppini
(1961 yılında 160 sayfalık kitap halinde düzenlenmiştir)

Nisan 2005
Mayıs 2005

Oğlak Maceraperest Altın Seri
Maceraperest Altın 16/Denizatı Bilmecesi. 140. s. başlar. (21 s.)
Maceraperest Altın 17/Santa Fe’de Suikast. 151. s. biter
Öykü toplam 172 sayfa.

Aralık 1983
Aralık 1983
Aralık 1983

Ceylan 1. Seri (186’lık)
Ceylan-127/Denizatı Bilmecesi. 67. s. başlar. (16 s.)
Ceylan-128/Hain(79 s.)
Ceylan-129/Kapan. 80. s. biter. (78 s.)
Öykü toplam 173 sayfa.

1953-6 ŞERİT SERİSİ

1954/55-BEYAZ KOLEKSİYON SERİSİ

1955-2. ONUR SERİSİ

1956-1. GİGANTE SERİSİ

1958/59-KIRMIZI KOLEKSİYON SERİSİ

Öykü: Ranger’ların başı derttedir ve Carson elindeki son kozunu kullanarak, komutanlarını da ikna ederek, Tex’ten, bir davayı çözmek için yardım ister. Tex hemen oğluyla birlikte gelir. Güzel ve acımasız Manuela Guzman’ın önderlik ettiği Denizatı isimli gizli Örgüt, New Meksiko topraklarını Amerika Birleşik Devletleri’nden ayırıp, Meksika topraklarına katmayı planlıyor ve hedeflerine ulaşmak için her türlü yola başvurmaktan çekinmiyor. Tex, Kit ve Carson, örgütü yok etmek için ellerinden gelen her şeyi yaparak, güzel Manuela Guzman’ı adalete teslim etmek için uğraşıyorlar…

Özellik: Kahramanlarımızı saymazsak, başrol oyuncumuz Bayan Manuela Guzman, ilginç bir kötü karakter. Gerçek bir ‘femme fatale’. Güzellik, çekicilik ve cinsel cazibe gibi kadınsı hünerlerini kullanarak gizli amacına ulaşmaya çalışmakta. Zalim ve baştan çıkarıcı bir kadındır ama bölümün sonlarına doğru, hayatta kalmaya ve umutsuz durumdan kurtulmaya çalışan, gururu da kırılmış bir kadına dönüşür. Galep‘in iddiasına göre Manuela Guzman; G.L. Bonelli‘nin eski eşi, Sergio Bonelli‘nin annesi ve o dönemde yayınevinin başkanı olan Tea Bertasi Bonelli‘den esinlenerek yaratılmıştı. Tabii ki bilmediğimiz bir şey var. Manuela neden Tea‘ya benzetilmişti? Dalga geçmek için mi? Patrona yağ çekmek için mi? Yoksa Tea’nın da dahil olduğu bir ofis içi makara mıydı? Galep bunu açıklamamış. Senaryo açısından bakarsak, heyecanlı bir öykü. Galep ustaya, yine Pietro Gamba ve Lino Jeva yardım etmiş. Çinilemelerin çoğu Pietro Gamba’ya, son bölüm ise Lino Jeva’ya ait.

Manuela Guzman
Tea Bonelli

Kit Carson, bu macerada iki sürprizle karşımıza çıkıyor. İlki, Carson, Ranger Binbaşısı olmuştur. Bu, okuyucuyu haliyle şaşırtır, çünkü bu macerada karşımıza Binbaşı olarak bir anda çıkar. Gerçi masa başı çalışmaktan hiç de memnun değildir. Carson için asıl katlanılmaz olan ise üniformadır. O kadar ki, Carson’u, Tex destanında bu macera dışında bir kere daha üniformalı görüyoruz. Navajo Kanı (İtalya 1965. Maceraperest Altın 51/52. sayılar. 2008). Ama Carson belli ki, Galep‘in ona giydirdiği komik çizgili gömleği de pek sevmemiş. Bir sonraki macerada, alışık olduğumuz püsküllü deri gömleği giyecek.

Binbaşı Kit Carson
Maceraperest Altın 51. sayı. 2008
Maceraperest Altın 52. sayı. 2008
Gerilla Savaşı macerasında üniformalı Kit Carson
Çizgili Gömlek

Maceranın ismi de olan Denizatı hakkında da küçük bir not düşelim de, yazımız bilimsel olsun. Denizatı, Syngnathidae familyasından, Hippocampus cinsine ait olan bir balıktır. Tüm dünyada ılıman ve tropikal sularda bulunur. Denizatlarının, boyutları 16 milimetre ile 35 santimetre arasında değişen türleri bulunur. Denizatı, erkek hamileliğinin görüldüğü tek tür olarak bilinmektedir. Alt vücuttaki arka yüzgeç ve kafada solungaçların yanındaki göğüs yüzgeçleri ile tam bir balıktır. Bazı deniz atı türleri kısmen saydamdır, bu yüzden akvaryumlarda, orada olmalarına rağmen görünmezler ve resimlerde de zor görünürler.

Bu macerada, kafa karıştıran iki olay var ya da çelişki var. Tex ve Amerikan İç Savaşı mevzusunda G.L. Bonelli ustanın kafası karışmış. Manuela ölüm döşeğinde, Kuzey/Güney savaşının başlayacağını söylüyor. Ve bundan sonraki 9 macera İç Savaş sırasında geçiyor. İç Savaş, 1861-1865 arasında sürdü. Yani bu maceranın 1961’de geçmesi gerekiyor. Ama Tex araştırmacılarından öğreniyoruz ki, Tex tam da o sırada kanun kaçağıydı. Lilyth ile beş yıl sonra evlenecek, ve oğlu kit’in durumunu siz düşünün. Bu karışıklık dokuz yıl sonra İki Bayrak Arasında (İtalya 1970. Maceraperest Altın 113/115. sayılar. 2011) macerası ile düzeltilmeye başlanacak.

Diğer bir karışıklık ise Ranger’lik mevzusu. O konu çok uzun olduğu için farklı Tex yazılarının içine dağıtmak daha iyi olacak galiba. Ama, kıyafet mevzusuna gelirsek: Tarihsel olarak, resimli kanıtlara göre, Rangerler ya da Türkçe ismiyle Korucular maddi olarak karşılayabildikleri veya bulabildikleri her türlü kıyafeti giyerlerdi ve bunlar genellikle yaşam biçimlerinden dolayı yıpranmış olurlardı. Rangerler ayrıca kafalarına kovboy şapkaları veya daha geniş kenarlı sombrerolar giydiler. İspanyol tarzında, yüksek topuklu ve sivri burunlu, kare kesimli, daha uzun çizmeleri tercih ettiler. Silahlarını, kalçalarının etrafında yüksekte tutarlardı. Bu, at sürerken silah çekmeyi kolaylaştırıyordu. Rütbeler vardı, ama bu kıyafetlerde belirtilmezdi. Kısacası üniforma kullanılmazdı.

1800 sonları Ranger’ler

Kapaklar bölümüne geçmeden şunu söylemeliyim. Serinin başından beri süren kapaklar ve isimlerle ilgili bir sorun var. Kapaklar ve maceranın uyuşmaması. Bu macera normal seride 16. ve 17. sayılarda yayımlanmış, ancak 16. sayının kapağı bir önceki maceraya, 17. sayının kapağı da, ismi de bir sonraki maceraya ait. Fakat dikkat etmişsinizdir, 1950’li yılların Onur serisi ve 2017’de İtalya’da yayınlanmaya başlayan Klasik serinin kapakları tamamen macera odaklı.

Bu macera iki kitaptan oluşuyor. İlk kitap olan Yangın! kapağının öyküsünü bir önceki inceleme olan Utah Macerası‘nda anlatmıştık. Bu yazıda, Kansas Çakalları kitabının kapağını inceleyelim. Galep usta bu kapak için ünlü ve şahane sanatçı, Frank McCarty ustanın, Haziran 1960 tarihli True Western Adwentures dergisinin kapağından çok etkilenmiş.

McCarthy‘nin illüstrasyonu, ayrıca Vaglieri yayınevi baskısı, Albi Salgari‘nin 21 nolu 1965 tarihli baskısında ve 1966 tarihli Colt 45 serisinin 7 sayısında da kullanılmıştır. Bonelli’nin 1967 tarihli Küçük Ranger serisinin 43. sayısı olarak, Franco Donatelli arka planı değiştirerek yeniden çizdi. Bu illüstrasyon, çeşitli değişikliklerle dünyanın dört bir yanında kullanılmıştır. Meksika versiyonunu, Brezilya baskısı Tex’i, Fransız Küçük Ranger versiyonunu ve ters çevrilmiş Türk versiyonunu aşağıda görüyoruz. Günümüzdeki versiyon, yani Classic baskısı, diğer tüm versiyonlardan biraz farklı. Tex’in arkasındaki kaya tamamen ortadan kaldırılmış.

Aşağıdaki animasyonlu GIF’te, bu görselin okyanusun iki yakasındaki serüvenini birkaç saniyede yeniden izliyoruz.

Frank McCarthy (1924-2002) reklamlar, dergi çizimleri, kitap kapakları, film afişleri ve westernleri konu edinen resimleriyle tanınan Amerikalı bir sanatçı ve gerçekçi ressamdı. New York’da doğdu, George Bridgman ve Reginald Marsh‘ın öğrencisi oldu. Sanat kariyerine 1948’de 24 yaşındayken, kendi stüdyosunu açarak illüstratör olarak başladı. Dergiler, film şirketleri ve reklam ajansları için illüstrasyonlar yaptı. McCarthy‘nin yaptığı film afişleri arasında On Emir, Hatari! (Vahşi Avcı), Kahramanlar Adası, Büyük Kaçış ve Robert McGinnis ile birlikte yaptığı Thunderball (Yıldırım Harekatı), You Only Live Twice (İnsan İki Kere Yaşar) ve On Her Majesty’s Secret Service (Kraliçe’nin Hizmetinde) filmleri yer alıyor. McCarthy, western resimlerine yoğunlaşmak için 1968’de ticari çalışmaları bıraktı. Ama biz western meraklılarını ilgilendiren afişi ise Once Upon a Time in the West (Bir Zamanlar Batıda) afişidir herhalde. Ustadan bir kaç örnek koymadan olmaz ama! James Bond meraklıları için de dört çalışması var Frank McCarthy‘nin.

Casino Royale
From Russia With Love
Dr. No
Goldfinger

Daha önce de bahsetmiştik, Galep usta, Onur serisinin kapaklarını özene bezene yapmış gerçekten. Haliyle de 2017’de yayına başlayan Klasik serinin kapakları için, ustanın belki de en iyi işleri olan Onur serisi kapakları kullanılmış İtalya’da. Diğer bir taraftan da ‘Ustaya Saygı Duruşu’ yapmış yayınevinin grafikerleri.

Güzel kapakları yüzünden radarımızda olan, Repubblica yayınevinin, Tarihsel Renk Koleksiyonunu serisinin, 2007 baskısı olan 9. sayısı olan, Il traditore (Hain) kitabı. Bu serinin kapaklarını Claudio Villa hazırlıyor. Ama dikkatinizi çekmiştir, Galep ustanın çizimlerini bir tür yeniden yorumluyor. Bu kapakta da, Galep ustanın bu öyküsünden bir vinyeti kullanmış. Aynı vinyet bir önceki maceranın Onur serisi kapağında da kullanılmıştı.

Brezilyalı yayıncı Globo’nun, 1995’te çıkan Tex serisinin 11. sayısının kapak resmini Claudio Villa hazırlamış. İllüstrasyon, ertesi yıl mini poster olarak İtalya’da basıldı.

Bu yazıdaki bilgiler için, dimeweb.blogspot.com kurucularından, Saverio Ceri‘nin, ve collezionismofumetti.com‘un, ve Francesco Bosco ve Mauro Scremin‘in katkılarına teşekkürler.

Tex ile ilgili bilgiler almak için Herkesi Facebook‘ta Tex Willer Meraklıları Haberleşme Ağı‘nı takip etmeye bekliyoruz.