PAVNİLERİN ALTINLARI

Çizgi Düşler Klasik. 700. sayı/48. cilt)

İtalyada yayın yılı. Şubat 2019
Yazan. Mauro Boselli
Çizen. Fabio Civitelli
Renklendirme. Oscar Celestini
Kapak. Claudio Villa
Öykü Toplam 112 sayfa

Öykü: Tex ve arkadaşları gizli bir yerdeki Pawnee hazinesini görmeye giderler. Bu hazine, Tex’in ilk öyküsünde Tesah ile beraber sakladığı hazinedir. Tex yaklaşık 16 yıldır bu sırrı arkadaşlarından bile saklamıştır. Ve Tex, Tesah ile tanışmasını ve olayların gelişimini onlara anlatır. Tex, çok gençken Tesah ve babasıyla tanışmış ve bu sırra sahip olmuştur. Ama yıllar sonra, hazine tehlikededir ve Tesah ile buluşup onu koruması gerekmektedir. Tabii ki dostları ile beraber…

Özellik: Öncelikle şunu belirtelim. 700. sayı; yani 58. yıl içinde ki Tex destanı. Bu öykü, Mauro Boselli tarafından yazılan, Fabio Civitelli tarafından çizilen ve Oscar Celestini tarafından renklendirilen Pavnilerin Altınları öyküsü, rahatlıkla ‘Bonelli geleneği’ diyebildiğimiz bir efsanenin önemli bir köşe taşı. Üstelik ilk öykünün devamı olan bir öykü olarak büyük bir saygı duruşu ve bir mesaj içeriyor. Tex’in bu sayıdaki ustası, otuz yılı aşkın bir süredir adını Tex’in adıyla eşleştiren tasarımcı Fabio Civitelli, haklı olarak bu yedi yüzüncü sayıyı resmetmek üzere onurlandırıldı ve görevlendirildi.

Bonelli Editore’nin Ranger’inin şu anki Baş Editörü ve ana senaristi, Boselli’ye göre Tex 700’de de bulunan unsurlar, bir nevi çağdaş Tex’in, manifestosu haline geliyor. Son yıllarda, ‘Boss’ usta, geçmişin gerçeklerini ve maceralarını yeniden anlatarak, kendisini uzun süredir biriken en karanlık ve en tamamlanmamış girintilere sokarak, Tex üzerine önemli bir yeniden inceleme çalışması gerçekleştiriyor. Onlarca yıllık hikayeler açıklanıyor ve tamamlanıyor.

Bunu farklı Tex dizilerinde de yaptı ve Tex’in arkadaşlarına anlattığı yayınlanmamış bir geçmiş olayın öyküsünü, öncekiyle bağlantıları ve/veya karakterleri paylaşan mevcut anlatıda geliştirilen bir eylemle ilişkilendiren destanlar yazdı.

Bu 700 sayıyla birlikte hem karakterin, hem de hikayelerinin, mükemmel sağlık durumunun teyit edilmesiyle ve şu anda geleneğe saygı duyan, her zaman yeni bir şeyler anlatmaya çalışan mükemmel profesyoneller tarafından yönetildiğine, yazıldığına ve tasarlandığına emin oluyoruz.

Evet, çok özellikli bir öykü, çünkü bu öykü bir sürü diplerde kalmış öyküyü birbirine bağlıyor. Bu öykü bir taraftan geriye dönüş öyküsü. Ama bir taraftan da iç içe geçmiş 4 ayrı öykü. Karışıklığa sebep olmadan anlatmaya çalışalım. Anlatımımızı önce dörde ayıralım. Tesah ve Pavni Altını. Tex’in eski arkadaşları, özellikle Lanetli Dick. Sonrada Pavni’ler ve Büyük otlakları ele alalım.

TESAH VE PAVNİ ALTINI

1- 1948’de yazılan ilk öykü olan Gizemli Totem öyküsünde, Tex, Tesah ile karşılaşır. Tesah bu macerada 15-16 yaşındadır ve yıllar önce Tesah ile tanışmasına rağmen onu ilk bakışta tanıyamaz. Tesah kendisini hatırlatmak zorunda kalır. İşte bu macera, 1948’deki öyküden yıllar öncesine yani 16 yıl öncesine götürüyor bizi.

2- Yine 6. öyküde görürüz Tesah’ı. Altın Heykelciğin Sırrı isimli öyküde yardım eder Tex’e. Öyküde, bir kızılderili heykelciğinin üstündeki işaretlerin ve sırrının çözülmesine yardım eder. Tesah, sıradan bir kızılderili Squaw’ı değildir. O Pawnee kıraliçesidir. İyi bir kızılderili eğitiminin yanında Hristiyan misyonerlerinden de eğitim almıştır.

3- Tesah’ı 3. kere, Genç Tex Willer serisinin ilk kitabı olan Ölü Ya Da Diri! öyküsünde görürüz. Bu öykü yeni bir öykü değildir. 1948’deki ilk öykünün daha uzun, daha detaylı ve eski kurgu boşluklarını kapatan versiyonudur. Bu öyküde Tesah‘ın babası Gri Ayı‘nın öldürülmesini, Tex ile karşılaşmasını, hazineyi saklamalarını daha detaylı olarak öğreniriz. Ve bu ikiliyi dördüncü defa Pavnilerin Altınları‘nda görürüz.

LANETLİ DİCK ve TEX’İN ESKİ ARKADAŞLARI

Lanetli Dick‘i, bulabildiğim kadarıyla Pavnelerin Altınları dahil, toplam 4 öyküde görüyoruz. Bunlardan sonuncusu daha sırası gelmediği için basılmadı. Bir terslik olmazsa Lal Kitap sırası geldiğinde basacaktır herhalde.

Lanetli Dick ile Tex‘in tanışması Nueces Vadisi öyküsünde, sürüyü Kaliforniya’a götürürken başlar. Tecrübesiz ama cesur Tex ve arkadaşlarına, tecrübesi ile büyük bir destek yaratır Lanetli. Lanetli Dick Dayton aslen Teksaslıdır. Bilgiler çok fazla olmasa da Willer’den birkaç yaş büyük gibi görünüyor. İkili, Tex henüz on altı yaşındayken tanıştı. O sırada işsiz olan ve çocukların zor durumda olduğunu gören Dick, onlara eşlik etmeyi teklif etti ve aynı zamanda sürüyü çalmaya niyetli bir Apaçi grubunu püskürtmelerine de yardım etti. San Francisco’da Çinliler tarafından zorla Çin’e gönderilme riskiyle karşı karşıya kaldı, ancak Tex ve Jim Bridger’ın müdahalesi durumu tersine çevirdi ve Dick kurtarıldı.

San Francisco macerasından sonra iki arkadaş iletişimlerini kaybettiler. Ta ki yeniden buluşup ortak arkadaşları Rod Virgil ile birlikte Teksas’ta sığır yetiştirmeye başlayana kadar. İşte, Pavnilerin Altınları öyküsündeki 3. kanka olan Rod Virgil de karşımızda. Ülkemizde yayınlanan İki Bayrak Arasında (Maceraperest Altın seri 113-114-115) öyküsü başlıyor. Amerikan İç Savaşı patlak vermiştir. Rod, Konfederasyon ordusuna katılmaya karar verirken, Tex ve Dick tarafsız kalmaya karar verir. Ama şartlar onları Kuzey ordusunda izci olmaya zorlar. Savaştan sonra ikili, yaralı arkadaşları Rod’u bulur ve Rod, ölmeden kısa bir süre önce son gücüyle arkadaşlarıyla barışır. Arkadaşlarının ölümü ve tanık oldukları katliam, Tex ve Dick’i izcilikten istifa edip sivilliğe dönmeye ikna eder.

En yeni Lanetli Dick öyküsü, daha ülkemizde basılmamış olan ‘Teksas’ın Onuru İçin. Tex Özel Albüm 39’. Amerikan iç savaşı sırasında, Nueces Vadisi’ndeki Alman yerleşimcileri kurtarmak için, Tex Willer, Lanetli Dick, Kit Carson ve Pinkerton ajanı Kate Warne, Başkan Lincoln’ün isteğiyle beraber hareket etmek üzere yola çıkarlar. Tex Willer okurları Tex, Kate ve Başkanın Tex Willer’in Pinkerton Lady macerasından (Pinkerton Lady/Mefisto. Sayı: 10-11-12-13 . Çizgi Düşler. 2022) arkadaş olduğunu hatırlayacaklar.

Gelelim diğer iki kankaya. Rod Vergil ve Hutch diye hitap ettikleri Clarence Hutchhenrider. Eğer yanılmıyorsam Hutch ile ülkemizde basılmış başka bir maceraları yok. İtalya’da basılan Tex Willer serisinin 37/40 no’lu sayılarında ‘Arkadaşım Hutch’ isimli 4 kitaplık macera var. Ocak 2025 de, Lal Kitapta sırası gelecek. Ama Rod ile yukarda bahsettiğimiz, İki Bayrak Arasında macerası var. Birde bu macerada görmediğimiz, Tex’in eski arkadaşı Birdy ile olan yeni bir macera bu ay yayınlandı (Lal Kitap Tex Willer Aylık seri 15. Mayıs 2024).

PAVNİ’LER (PAWNEE’LER)

Pawnee‘lerin, tarihsel olarak olarak vatanları Nebraska ve kuzey Kansas’tır. Ancak bugün Oklahoma’da yaşayan bir Kızılderili kabilesidir. Artık, Oklahoma’da bulunan, federal olarak tanınan Oklahoma Pawnee Ulusu‘dur. Pawnee dilleri Caddoan dil ailesine aittir ve kendilerine verdikleri isim, Chatiks si chatiks veya ‘İnsanların Adamları’dır. Tarihsel olarak Pawnee’ler Loup ve Güney Platte nehirlerinin yakınındaki toprak kulübelerden oluşan köylerde yaşıyordu. Pawnee kabilesinin yıl boyunca ekonomik faaliyetleri, mahsul yetiştirme ve bufalo avlama üzerine kuruluydu .

18. yüzyılın başlarında Pawnee’lerin sayısı 60.000’den fazlaydı. Yüzyıllar boyunca Loup ve Platte nehri bölgelerinde yaşadılar. Ancak Büyük Göller’deki (Kanada) birkaç kabile, Büyük Otlaklar‘a doğru ilerlemeye ve Pawnee topraklarına tecavüz etmeye başladı. Bunlara Dakota, Lakota ve Cheyenne‘ler dahildir. Arapaho’lar da Pawnee bölgesine taşındı. Çoğalan beyaz nüfusun getirdiği bulaşıcı hastalıklar nedeniyle çok kayıp yaşadılar. 1860’a gelindiğinde Pawnee nüfusu 4.000’e düşmüştü. Hastalık, kıtlık, savaş ve hükümetin karne politikası nedeniyle 1873’te yaklaşık 2.400’e düştü nüfusları. Bu sürecin ardından Pawnee’ler daha sonra Oklahoma diye anılacak olan Kızılderili Bölgesi’ne taşınmak zorunda kaldı. Pek çok Pawnee savaşçısı, Büyük Ovalar’daki eski düşmanları Lakota, Dakota ve Cheyenne’ler ile mücadele etmek için ABD Ordusu’na kızılderili izci olarak kaydoldu.

Pawnee’ler Tarımda çok başarılı bir kültüre sahiptirler. Mısır ve mısır yetiştiriciliği bugün eğer ABD’nin en önemli besin kültürü ise, bunu Pawnee’lere borçlular. Kilden dayanıklı ve konforlu evleri vardır. Avcılık, özellikle bizon avcılığı çok önemlidir. Diğer kızılderili guruplarına göre daha gelişmiş bir hayat tarzları vardı.

BÜYÜK OTLAKLAR

ABD‘nin Kuzey Dakota, Güney Dakota, Montana, Nebraska, Kansas, Oklahoma, Teksas, Wyoming, Colorado ve New Mexico eyaletleri ile Kanada’nın Alberta, Manitoba ve Saskatchewan eyaletleri Büyük Ovaları oluşturur. Bu otlakların büyüklüğünü anlamak için şöyle bir bilgi verelim. Bahsedilen alan Türkiye’nin en az 6-7 katı büyüklüğünde, nerede ise çok az dağları olan, çok verimli bir arazi. Gerçi, çokça hortumların olduğu da bir bölge. Bu bölgeye ait Mayıs 2023 tarihli bir haber Link’ini aşağıya bırakıyoruz, tıklayarak durumu daha iyi anlayabilirsiniz. ABD’nin mısır, buğday ve hayvancılık alanındaki devasa ekonomisinin sebebi bu çayırlar. Dünyanın büyük tahıl ambarlarından biri.