VAHŞİ BATI YOLLARINDA

Maxi Tex 13
Maceraperest Efsanevi Tex 11
Yazan: Antonio Segura
Çizen: Jose Ortiz
Kapak: Claudio Villa
İlk baskı tarihi. Ekim 2009
Sayfa sayısı. 319

Öykü: Tex ve Carson, baskınlarıyla, batı’nın geniş bölgelerini kana buladıktan sonra kaçan acımasız katillerden oluşan bir çetenin peşindedir. Ama, Kit Carson atı ile kaza geçirince, Tex’ten ayrılmak zorunda kalır. Tex artık bu avda tek başınadır. Haydutlar, bu acımasız avdan kurtulamayacaklarını çok geçmeden anlayacaklar ve işlenen suçların faturasını çetenin diğer üyelerine ödeterek kurtulmaya çalışacaklar. Salon kavgaları, posta arabası saldırıları, altına hücum, Kızılderili saldırısı, ölüm kalım mücadeleleri ve ana cadde’deki yüz yüze düellolar arasında Ranger’a bir an bile dinlenme fırsatı olmayacak!..

Özellik: Senaryosunu Antonio Segura ve çizimlerini Jose Ortiz‘in yaptığı bir öykü daha. Bu iki ustanın ilk ortak çalışması değil. İki ortak, 5 Maxi Tex hazırlamışlar. Segura usta, uzun ve tarzına uygun bir öykü hazırlamış bizlere. Sadece sayfa uzunluğu değil, öykünün geçtiği süre de uzun, kat edilen yolda uzun. Çünkü uzun bir takip, uzun zamana yayılmış, yolculuk ve takip öyküsü. Segura Yeni tiplemelerin girip çıktığı bu tarz öyküleri seviyor ve de çok başarılı. Bu öyküde 6 tane başrol altı tipleme var. Ve çok fazla da karakter oyuncusu. Bu kadar çok önemli tipleme, bir öykü içinde çok fazla mini öykü şansı yaratıyor, Segura’ya.
Segura’nın sahneye koyduğu karakter galerisi etkileyici. Her karakter, birkaç sayfalık bir alanda veya tek bir sayfada mükemmel bir şekilde tanımlanmış. Herkese, genellikle de unutulmaz etkileri olan kişiliklere hayat vermiş. Sevimli veya nefret edilenleri seçmekte zorlanacaksınız: Apaçi melezi Köpek Custer, Kızılderili izci, karışık bir karakter. Gallup ve Warren, kötülüğün vücut bulmuş hali. Bizon Kafası, Kızılderili Reis, taktire şayan bir bilgeliğin ve kararlılığın simgesi. Alice Coulson, cesur dul. Yaşlı Benson, altını bulana kadar iyi bir insan olan bilindik bir insan. Bayan Benson, Tex’in hayatını kurtaran karakterli yaşlı kadın.

Kervanda ki hoş ve konuşkan kadınlar. Yaşlı avcı. Suçluluk kompleksi içinde ki barmen. Tembel ama barışçı Şerifler. Geveze tren makinistleri. Mutsuz bankacı. Seyyar satıcı. Çılgın hancı. Tüm bu karakter oyuncuları, tabii ki güçlü kişiler değil. Ama Segura ve Ortiz, onları bize o kadar güzel betimlemişler ki, öyküden hızlı çıkışlarına üzülüyoruz. Öykünün güzel iki sahnesinde ki bir köpek ve puma bile bir karaktere dönüşmüş. Diğer taraftan, iki usta, öykünün geçtiği zaman dilimini kemiklerimize kadar hissettiriyor. Evet; 19. yy. sonunda, ABD’nin batısında ve sınırda yaşamanın psikotik bir özeti ya da fresk’i. Hatta, 189. sayfada Tex, vahşi batıyı ve dönemi tek karede özetliyor. ”Biri ölür, diğeri yaşar, hayat böyle işliyor”.

Öykünün yapısı ile ilgili muhabbeti yavaşça sonlandıralım. Segura öykülerinde hep karşılaştığımız ‘nazik’ Tex var yine karşımızda. G.L. Bonelli ekolünde Tex; sert, biraz nobran, cezalandırıcı yani biraz ‘kaba’dır. Biraz da bizim Tex’i sevme sebebimiz de bunlardır. Fakat Segura usta, bize nazik bir Tex yansıtır. Nazik ama, gücünü tavrıyla, moda terimle ‘Yumuşak Güç’ gösterir Tex. Bir diğer Segura tavrı da şu; Tex’in yanında kankalarını bulundurmamak için elinden geleni yapıyor. Yalnız Tex’i çok seviyor. Birde bizim çok alışık olduğumuz, ‘Ben, Navajo’ların beyaz reisi, Gece Kartalı’ dedirtmeyi pek sevmiyor. Sonuçta; Çok iyi bir öykü, ama senaryo olarak bir tık aşağıda. Büyük sinema ustası Sam Peckinpah filmlerinin, az patlamalı, az kurşunlu ve az ölülü halinde ya da tadında. Hikayenin yapısı bazı açılardan 1962’de John Ford, Henry Hathaway, George Marshall ve Richard Thorpe’un ortak yaptığı epik bir western filmi olan ‘Batının Zaferi’ filmini de anımsatıyor. Ortiz ustaya gelince, ya sevilen ya da nefret edilen bir çizer olduğunu söylemiştik. Ama usta, bu öyküde çok başarılı. Çizgilerde, özellikle sonlara doğru bir acelecilik hissedilsede, iyi çizimler. Son olarak. bu öykü, Brezilya’da Kan Kırmızı Altın ismi ile yayınlanmış.

Yeri gelmişken, bahsetmeden geçemeyeceğimiz Amerikalı, önemli Vestern yazarı var. Louis L’Amour. Segura’nın L’amour’u sevdiği, anladığı ve etkilendiği ortada. Louis Dearborn L’Amour (1908 – 1988). Amerikalı bir romancı ve kısa öykü yazarıydı. Kitapları çoğunlukla Vestern romanlarından oluşuyordu, ancak çalışmalarını ‘sınır hikayeleri’ olarak adlandırdı. En çok bilinen eserleri arasında Last of the Breed, The Walking Drum, Hondo, Shalako ve Sackett serisi yer alıyor. L’Amour ayrıca tarihi kurgu (The Walking Drum), bilim kurgu (The Haunted Mesa), kurgu dışı (Frontier) ve şiir ve kısa öyküler de yazdı. Öykülerinin bir çoğu filme çekildi. Öldüğünde 100’den fazla romanı, 250’den fazla kısa öyküsü vardı.

Kitabın 199. sayfasında, seyyar satıcı Tex’e sattığı tüfekten bahseder. ”Mauser (Mavzer) marka Prusya tüfeği, hem güzel hem de ölümcül! Hassasiyeti, en iyi Winchester’dan üç kat daha üstün. Bu teleskopik arpacığı (dürbün), şaşmaz bir isabetlilik sağlıyor”. Bahsettiği, 1878 yapımı tek atışlık (üstten doldurmalı) bir tüfek. Hem de dürbünlü. Bu dürbün işini doğrulayamadım, ama orta mesafe atışlarda etkili bir tüfek. Ama enteresan olan ‘1883’ isimli Vestern dizisinde de kullanılıyor. Bu arada güzel bir Vestern dizisi. Tex ve de Vestern meraklılarına, bir de Sam Elliott severlere tavsiye ederim.

Sinemasız Vestern olmaz. Yine iki filme gönderme var. İlki, Winchester ’73, Anthony Mann tarafından yönetilen, James Stewart, Rock Hudson, Tony Curtis’in oynadığı, 1950 yapımı bir Amerikan Vestern kara filmi. Öyküde bu unutulmaz filme ince göndermeler yapılmaktadır.

İkinci film ise Greed (Açgözlülük), 1924 yılında Erich von Stroheim tarafından çekilmiştir. Başrollerini, Gibson Gowland ve Zasu Pitts oynamıştır. Konusu: Ani bir şekilde kazanılan servet, o kadar yıkıcı bir açgözlülük yaratır ki, olaya karışan üç kişinin hayatı mahvolur. Segura öyküde ki altın bulma sahnesinde bize bu filmi yansıtır. Hatta gözümüze sokmak için, 260. sayfada yerleşimcilerden birinin mezar başlığında Stroheim’in ismini gösterir bize. Bu arada bu iki filmi de seyretmeyenlere tavsiye ederim. Bu öyküde 4 tane film ile bağlantı kurmuşuz. ÇizgiRoman, hele Vestern ÇizgiRomanı sinemasız olmaz..

Ute’ler. Meksikalı yerleşimcilerin gelişinden önce, doğu Utah, batı Colorado, New Meksioo’nun bir bölümü ve Wyoming’de yaşarlardı. Uteler tarihleri boyunca asla birleşmiş büyük bir grup olamadılar, bunun yerine komşu gruplarla birliklerini sürdüren pek çok göçebe kabileden oluşuyorlardı. Günümüzde, Utah ve Colorado’da yaşayan kızılderililerle akraba olan bir kabiledir. Şu an ki nüfusları 7000 civarındadır. Utah eyaletinin ismi Ute kabilesinin isminden gelmektedir. Ute kabilesinin dili, Uto-Aztek dil ailesinin Numik koluna ait Güney Numik’in bir lehçesidir. Ama, günümüzde Uteler sadece İngilizce konuşuyorlar.

İnsanlar: Kit Carson, Shannon, Gibson Gowland, Şerif Brogan, Roy Frazier, Austin Warren, Zane Gallup, Alice Coulson, Şerif Pat Roscoe, Şerif Hart, Köpek Custer (Kızıl Şahin), Brandon, Bayan Brandon, Dan Donlevy, Teğmen Daniel, Şerif James Walter, Bayan James, Martin Stroheim, Reis Bizon Kafası, Siyah ayı.
Mekanlar: Arizona, Gila Bend, Prescott, Tuba Şehri, Kayenta, Kolerado, Gunnison, Canon Şehri.